Kurulu ve Toplumsal İktidarın Diyalektiği: Ángel Prado ile Bir Söyleşi

El Maizal Komünü, Venezuela'nın Llanos bölgesinin girişinde, Lara ve Portuguesa eyaletleri arasında yer almaktadır. Bölgede yaşayan yaklaşık 3.500 aileyle, mısıra ve sığıra ayrılmış geniş araziler ve üretken proje çeşitliliğiyle Venezuela'daki en konsolide komünlerden biridir.

Ángel Prado komünün ana sözcüsüdür. İki yıl önce, El Maizal'in büyük bölümünü ve diğer 11 komünü kapsayan Simón Planas'ın belediye başkanı olmak için zorlu bir mücadeleyi kazandı. Prado bu söyleşide, kurucu iktidarın uzun süredir devam eden toplumsal iktidar geliştirme projesiyle birleştirme çabalarını tartışıyor.

Okurlarımızdan bazıları El Maizal'i mutlaka biliyordur ancak komün hakkında genel bir bilgi verebilir misiniz?

El Maizal deneyimlerin, uygulamaların, zaferlerin ve yenilgilerin bir toplamıdır. Ancak bu her şeyden önce Chávez'in bize miras bıraktığı bir program ve projedir; kim olduğumuzu ve nasıl örgütlendiğimizi şekillendiren bir programdır. 

El Maizal, daha iyi bir dünya yaratmak için yenilikçi yöntemler ve siyasi yaklaşımlar aramaya dayanan komünal yaşam biçimini temsil etmektedir. Elbette bu yeni yaşam biçimi; sermaye mantığıyla değil, var olanı ortaklaştırarak ve herkes için haysiyet sağlayarak tanımlanır. 

El Maizal, 27 komünal konseyi ve 2.335 hektarlık komünal araziyi bir araya getirmektedir. Bunun ötesinde, çalışmalarını Simón Planas'taki diğer komünlerle ve 50'den fazla komünden oluşan ulusal bir kuruluş olan Communard Unionile ilişkilendirebilmiştir. Tüm bunlar çok önemlidir çünkü Chávez'in bir zamanlar söylediği gibi, komünler izole kalamazlar; eğer kalırlarsa, kapitalist olan hegemonik sistem tarafından yutulurlar. 

El Maizal'in toplumumuza ve sınıfımıza önemli bir katkı sağladığını düşünüyorum çünkü Chávez'in yol haritasına bağlı kalıyor. Bu nedenle komünümüz (diğer pek çoğu gibi) ülke hatta dünya çapındaki popüler örgütlere ilham veren bir örnek, bir fener görevi görüyor. 

Komünler siyasi oluşumlardan daha fazlasıdır; yeni sosyal ilişkilere dayanan, gelişmekte olan bir ekonomik modeli temsil etmektedirler. Bunu daha detaylı açıklayabilir misiniz?

Kapitalizme karşı savaş büyük ölçekte gerçekleşir; özellikle mülkiyetle ilgili mevcut normları yıkmakla ilgilidir. Mülkiyetin kolektif mülkiyeti, işin kolektifleştirilmesi ve elbette fazla olanın komünal dağılımı bu yüzden çok önemlidir.

Nihai hedefimiz, kapitalizmin teşvik ettiği bireyciliğe karşı bir ortak mülkiyet kültürü oluşturmaktır. Sanayileşme ve doğrudan dağıtıma doğru ilerlerken; insanları bir araya getirmeyi, toplum içinde ve toplum için örgütlenmeyi ve üretim araçlarımızı korumayı hedefliyoruz. Nihayetinde, tüm üretim döngüsünü kontrol etmeyi hedefliyoruz. 

Şu anda birincil üreticiler olduğumuz için komünal üretimimizin fazlası genellikle kapitalist piyasa tarafından ele geçiriliyor. Bu, toplumsal sanayileşmenin önemini vurgulayan ciddi bir sorundur. 

Söylediklerim sadece El Maizal Komünü için geçerli değildir: Tüm komünlerin sanayileşmesi gereklidir. Bunu yapmamak, mevcut kapitalist sistemin çevresinde bir hayatta kalma ekonomisine sahip olmak anlamına gelir. 

Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra, küresel solun büyük bir kısmı devlet gücüne sırtını döndü. Chávez'in "iktidarı ele geçirme" kavramının, solun söylemine göre yeniden konumlandırılmasında önemli bir rol oynadığı söylenebilir. 

Simón Planas'ta komünal hareket, kurumsallaşmış bir kurumsal güç alanında bir dayanak noktası aradı: Belediye Başkanlığı'nda. Bunu da belediye başkanı olmak için yürüttüğünüz başarılı kampanyayı destekleyerek yaptı. Bu kurumu kontrol etmek neden önemliydi? 

Chavista'lar ve komünarlar olarak, mevcut kaynakları kontrol etmeyi ve halkın hizmetine sunmayı amaçlıyoruz. Bizim durumumuzda bu, üretim araçlarının ve belediyemizdeki kamu kurumlarının kontrolünü ele geçirmek anlamına gelir. 

El Maizal'in boş arazileri ve üretim araçlarını toplumsallaştırma konusunda uzun bir geçmişi var ancak son zamanlarda seçimlere katılarak Belediye Başkanlığını kontrol altına almayı başardık. Chávez gibi biz de bu tür yarışmalardan çekinmiyoruz. 

Kimin kontrol ettiğine bağlı olarak, bir yerel yönetim ortak hedeflere doğru ilerlemeye yardımcı olabilir veya engel olabilir ve biz ilkini yapmak için çok çalışıyoruz. Chávez'i izleyerek iktidara aktif bir şekilde karşı çıkmaya inanıyoruz: Onu ele geçirmek ve halkın hizmetine sunmak. Chávez'in siyasi iktidara yükselişi olmasaydı, komün ilgi çekemezdi. Onun liderliği sosyalist projenin desteklenmesinde ve peşinde olduğumuz ütopya hakkındaki tartışmaların yeniden canlandırılmasında kilit rol oynamıştır.

Tabii ki önemli olan güç tarafından yutulmamaktır; bunun yerine halka hizmet etmelidir. Ülkemizde devrimci bir şekilde kullanıldığında, devlet gücü komünü ilerletmek için bir katalizör haline gelebilir.

 Chávez defalarca Venezüella'nın hala özünde burjuva bir devlete sahip olduğuna işaret etti. Belediye başkanı olarak hedefiniz burjuva devletini güçlendirmek değil, bu devletin çözülmesi için gerekli koşulları yaratmaktır. Bir komünar olarak sizin için devlet düzeyinde siyaset yapmanın tehlikeleri ve fırsatları nelerdir?

Chávez yaşarken bile, devlet içinde topluluk modelini itibarsızlaştırmaya yönelik bir kampanya vardı; bu modeli eski moda, başarısız veya verimsiz olarak gösteriyordu. Bu kavramlar varlığını sürdürmektedir. Bu nedenle yerel yönetimdeki katılımımızı, komünlerin kurumları başarılı bir şekilde yönetebileceğini gösterme fırsatı olarak görüyoruz. 

Başlangıçta, yaygın şüphecilik nedeniyle birçok zorlukla karşılaştık. Ancak politik kararlılık, prensiplere bağlılık ve net bir hedefle; belediye hükümeti aracını verimli bir şekilde yönetebileceğimizi ve bunu halkın hizmetine koyabileceğimizi gösterdik. Bununu bir araç olarak görüyoruz ancak toplumsal dönüşüm için gerçek katalizör, toplumsal harekettir. 

Yine de potansiyel tehlikeler ve tehlikeler var. Eğer Belediye Başkanlığını siyasetin odak noktası olarak yorumlasaydık, devrimciler ve Chavist'ler olarak başarısız olurduk çünkü siyasi ve ekonomik yaşamımızın temeli olması gerekeni yani komünü terk etmiş olurduk.

Simón Planas belediye başkanı olarak yürüttüğünüz yönetim son derece etkili olduğunu kanıtlamıştır. Belediye kurumları altyapı, sağlık ve eğitim alanlarında birçok problemi çözmüştür. Bu başarılar takdire değer olsa da, toplumsal sosyalizmin stratejik hedefine nasıl katkıda bulunuyorlar?

Belediye Başkanlığından tartışmaları, referandumları ve kolektif karar alma süreçlerini aktif bir şekilde teşvik ettik. Başka bir deyişle danışma, her geçen gün daha da toplulukçu hale gelmesi gereken yönetim şeklimizin ayrılmaz bir parçasıdır. 

Örneğin bir yıl önce, katılımcı bütçeleme konusunda bir referandum düzenledik. Temel amaç; bütçeleme, yasama ve halkla işbirliği içinde yönetme yeteneğimizi engelleyen yirmi yıldan fazla süredir yürürlükte olan eski şehir yönetmeliklerini kaldırmaktı. Referandumun çok sayıda özel amacı vardı: Önceden yüksek rütbeli memurlar tarafından kontrol edilen fonları yeniden tahsis etmek ve önemli karar verme süreçlerini pueblo'ya açmak istiyorduk.

Referandum başarılı oldu. Yüksek katılım vardı ve bu; kaynakların, bilgilerin ve karar alma sürecinin artık seçkin birkaç kişinin elinde olmadığı yeni bir yönetim modelinin yolunu açtı. Artık topluluk Simón Planas'ın siyasi ve ekonomik yönlendirmesine katılıyor ve böylece toplumsal örgütlenmeyi güçlendiriyor.

Burada konuştuğumuz bazı yoldaşlar, "toplumsal hükümet"in nihayetinde Belediye Başkanlığı'nın yerini alması gerektiğini söylüyorlar. Ancak bu bağlamda “komünal hükümet” tam olarak nedir?

Temelde komünal hükümet, halk tarafından ve halk için olan hükümettir. Topluluk, topluca ne yapılması gerektiğine karar verir ve planlama ve uygulamada aktif olarak yer alırken somutlaşır. Komünal bir hükümet; özerklik, egemenlik ve kurumsal kısıtlamalar olmadan kararlar alabilme özgürlüğü ile işler.

Chávez'ın vizyonundan esinlenerek amacımız; belediye hükümeti gibi eski kurumları ortadan kaldırmak ve toplumun komünalleşmesine tamamen bağlı olan öz-yönetim alanlarıyla değiştirmektir.